روز جمعه 7 آوریل 2017، ساعت 3 و 40 دقیقه به وقت محلی رییس جمهور ترامپ بعنوان فرمانده عالی ارتش ایالات متحد آمریکا به سوریه حمله کرد. این حمله غیرقانونی بود، چون ترامپ فاقد وکالت از سوی سازمان ملل متحد بود. هر کس که زیرپا گذاشتن منشور سازمان ملل را قبول می کند، اوجگیری هرج و مرج و خشونت بین المللی را می پذیرد. این امر موافق نظر جنبش صلح نیست.

روز جمعه 7 آوریل 2017، ساعت 3 و 40 دقیقه به وقت محلی رییس جمهور ترامپ بعنوان فرمانده عالی ارتش ایالات متحد آمریکا به سوریه حمله کرد. این حمله غیرقانونی بود، چون ترامپ فاقد وکالت از سوی سازمان ملل متحد بود.

جنگ غیر قانونی بدون وکالتی از سوی سازمان ملل متحد

منشور سازمان ملل متحد اجازه کاربرد قهر را تنها هنگامی می دهد که یک کشور مورد تهاجم از خود دفاع کند یا شورای امنیت سازمان ملل اجازه ضربه نظامی داده باشد. در همه موارد دیگر، سازمان ملل متحد جنگ را ممنوع می داند.

با این حال از زمان تاسیس سازمان ملل متحد در سال 1945 به طور مرتب جنگ های غیرقانونی مهاجمانه صورت گرفته است. در بسیاری از موردها، از جمله عراق در سال 2003، افغانستان در سال 2001، صربستان درسال 1999، ویتنام در سال 1964 و کوبا در سال 1961، امپراتوری ایالات متحد نقش مهاجم متجاوز را ایفا کرده است. منشور سازمان ملل متحد همانطور که در کتاب ام زیر عنوان «جنگ های غیر قانونی» آورده ام، به مراتب نقض شده است.

اشتفان اولریش در نشریه «زود دویچه سایتونگ» به درستی نوشته است: «ضربه نظامی ایالات متحد به نیروهای ارتش دولتی سوریه بر خلاف حقوق بین المللی بود». همچنین وزیر خارجه لوکزامبورگ، ژان آسلبورن چنین تشخیص داده است که نخستین جنگ ترامپ غیر قانونی است. او با نگرانی می گوید: «نکته مشکل آفرین حمله ایالات متحد آمریکا به پایگاه هوایی ارتش سوریه این است که چنین عملیاتی از لحاظ حقوق بین المللی تنها با اجازه شورای امنیت سازمان ملل می توانند صورت بگیرند. اما در این مورد چنین نبود».

رویارویی قدرت های اتمی

چون روسیه در کنار ارتش سوریه بر ضد شبه نظامیان تروریست داعشی می جنگد، حمله ترامپ به فرودگاه نظامی دربرگیرنده خطر رویارویی قدرت های اتمی ایالات متحد آمریکا و روسیه است. نماینده پارلمان اروپا، المار بروک، از حزب دمکرات مسیحی آلمان یادآوری می کند: «تا کنون رسم بر این بوده که یک قدرت اتمی مانند ایالات متحد آمریکا در جایی که یک قدرت اتمی دیگر، در این مورد مشخص روسیه، فعال است، وارد عمل نمی شده. این تابو امروز شکسته شد».

پایگاه شعیرات که از سوی ترامپ به صورت غیرقانونی مورد حمله قرار گرفته، دربرگیرنده ساختمان هایی است که محل اسکان سربازان روس و ابزار نظامی آنان است. مدت کوتاهی پیش از حمله، واشنگتن به نظامیان روسیه خبر داد، تا موشک های تام هاوک آمریکا سربازان روس را از بین نبرند.

از آنجا که سیستم های موشکی اس-300 و اس-400 روسیه در سوریه مستقرند، رویارویی غیرمستقیم قدرت های اتمی بسیار خطرناک است و ما را به یاد بحران کوبا در سال 1962 می اندازد. اینکه آیا موشک های روسیه در 7 آوریل قادر نبودند موشک های تام هاوک آمریکا را شکار کنند، یا اینکه مسکو آگاهانه از یک رویارویی نظامی با ایالات متحد آمریکا پرهیز کرد، هنوز مشخص نیست.

دیمیتری پسکوف، سخنگوی رییس جمهور پوتین، نخستین جنگ غیرقانونی ترامپ را با بیانی روشن محکوم کرد: «این گام واشنگتن به مناسبات روسیه و آمریکا که بخودی خود در یک موقعیت ناهنجار قرار دارد، صدمه ای چشمگیر وارد کرد». او «تجاوز به یک دولت مستقل» را به خاطر نقض منشور سازمان ملل متحد، محکوم کرد.

دستاویز حمله شیمیایی

دو روز پیش از حمله به سوریه، سفیر آمریکا در سازمان ملل متحد، خانم نیکی هالی، یکه تازی نظامی غیرقانونی آمریکا را اعلام کرده بود. او هشدار داده بود: «اگر سازمان ملل متحد بطور دایم از پس مسئولیت خود برای اقدام مشترک برنیاید، آنگاه لحظه ای در زندگی دولت ها وجود خواهد داشت که ما ناگزیر خواهیم بود، خودمان دست به اقدام بزنیم».

اما حق چنین جنگی را هیچ یک از 193 کشور عضو سازمان ملل متحد ندارد، از جمله حتی امپراتوری ایالات متحد.

اینکه رییس جمهور ترامپ پس از شلیک موشک های تام هاوک به حمله شیمیایی ناروشن در خان شیخون در روز 4 آوریل اشاره کرد، به هیچوجه به جنگ تهاجمی علیه سوریه مشروعیت نمی بخشد. در حق نداشتن، برابری وجود ندارد. بی تفاوت به اینکه دست چه کسی در کاربرد خدعه آمیز گاز سمی در کار است، این جنایت به ایالات متحد آمریکا اجازه نقض حقوق بین المللی را نمی دهد.

ترامپ در برابر رسانه ها نخستین جنگ خود را چنین توجیه کرد: «روز سه شنبه دیکتاتور سوریه بشارالاسد، حمله با سلاح های شیمیایی را به غیرنظامیان بی گناه آغاز کرد و از یک گاز اعصاب کشنده استفاده کرد».

اینکه آیا ادعای ترامپ حقیقت دارد و یا اینکه اینجا مساله بر سر یک خبر ساختگی است و حمله با گاز سمی بوسیله مخالفان اسد انجام شده، بطور تمام و کمال ناروشن است و می بایست بطور جدی مورد تحقیق قرار گیرد. اما آنچه که خیلی زنده است و فعلیت دارد، دروغ های جنگی رییس جمهور بوش پسر است که در سال 2003 با اشاره به سلاح های شیمیایی جنگ تهاجمی غیرقانونی خود علیه عراق را توجیه کرد.

افروختن آتش جنگ یا تامین صلح؟

جای تامل دارد که در آلمان، صدراعظم خانم آنگلا مرکل (از حزب دمکرات مسیحی) و وزیر امور خارجه زیگمار گابریل (از حزب سوسیال دمکرات) مانند واسال ها بلافاصله به پشتیبانی از جنگ تهاجمی غیرقانونی ترامپ پرداختند. پیش از آنکه حمله با گاز سمی مورد بررسی قرار گیرد، مرکل ادعا کرد، رییس جمهور سوریه اسد «به تنهایی» مسئولیت کاربرد گاز سمی در خان شیخون را دارد. سخنگوی حکومت آلمان، اشتفن زیبرت اعلام کرد، از آنجا که شورای امنیت سازمان ملل به وسیله وتوی روسیه «بلوکه» می شود، حمله ترامپ به سوریه «قابل فهم» است.

هر کس که زیرپا گذاشتن منشور سازمان ملل را قبول می کند، اوجگیری هرج و مرج و خشونت بین المللی را می پذیرد. این امر موافق نظر جنبش صلح نیست. اینکه آیا خشونت اوج خواهد گرفت و ترامپ دست به حمله مستقیم به اسد خواهد زد، هنوز قطعی نیست. کارشناس امور خاورمیانه، گونتر مه یر از دانشگاه ماینس به درستی هشدار می دهد: «اگر ایالات متحد آمریکا بدون مشورت با روسیه بکوشد از راه نظامی اسد را برکنار کند، این امر می تواند پیامدهای بسیار ناهنجاری برای سوریه داشته باشد».

در واقع هیچکس نمی تواند بطور جدی خواستار یک رویارویی مستقیم قدرت های اتمی یعنی ایالات متحد آمریکا و روسیه در سوریه باشد. از یک زورآزمایی نهایی میان ترامپ و پوتین باید پرهیز کرد. آنچه ما نیاز داریم، کاهش تشنج و نیز بازگشت به اصول منشور سازمان ملل متحد است.

پی نوشت

دانیل گانزر (دکتر فلسفه)، تاریخدان سوییسی است که تخصص اش رویدادهای تاریخی از سال 1945 و سیاست بین المللی است. نقطه ثقل کار پژوهشی او مساله صلح، ژئواستراتژی، جنگ های پوشیده، نبرد بر سر منابع و سیاست اقتصادی است. او در دانشگاه سنت گالن سوییس، تاریخ و آینده سیستم های انرژی و در دانشگاه بازل تجزیه و تحلیل رویارویی ها و نبرد جهانی بر سر نفت را تدریس می کند. او مدیر موسسه Swiss Institute for Peace and Energy Research در شهر بازل و عضو شورای مشاوران نشریه Rubikon است.

منبع:

 https://www.rubikon.news/artikel/der-illegale-krieg-von-prasident-trump

نسخه پی دی اف