درجهان بحرانی و پرآشوب کنونی انجام دگرگونی های اساسی برای دستیابی به آزادی و عدالت و رفاه بیشتر به سود مردمان، بدون آگاهی و خودآگاهی ژرف و بدون توجه جدی به معادلات قدرت در سطح جهانی و کوشش و تلاش بخردانه ی مشترک و همه سویه امکان پذیر نیست.
بیایید بیش از این خود را نفریبیم. اگر سـرمایه‌گذارانِ مالی به حالِ خود رها شوند، هرگز به کرامتِ سـرمایه‌گذاران نیروی کار وقعی نخواهند نهاد، و هیچ‌گاه مبارزه علیه مصیبتِ زیست‌محیطی را راهبـری نخواهند کرد. اما، گزینه‌ی دیگری پیش روست. بنگاه‌های اقتصادی را دموکراتیزه کنید؛ کار را کالازدایی کنید؛ به «منبع» انگاشتـنِ انسان‌ها پایان دهید تا بتوانیم با یکدیگر بر حفظِ حیاتْ بر روی این سیّاره تـمرکز کنیم.
"چرا به‌جای هیچ، چیزی وجود دارد؟" پرسشی است که بنظر اولین‌بار گُتفرید ویلهلم لایب‌نیتز، فیلسوف و ریاضیدان آلمانی ۱۶۴۶ـ۱۷۱۶، مطرح کرده است. این پرسش به "پرسشِ اساسی" معروف است. پاسخِ درست به "پرسشِ اساسی" در گرو تعریفی است که از "هیچ" می‌کنیم. فیلسوفان اغلب از "هیچ" تفسیری مانند "نیستی" یا "عدم" دارند و قرن‌هاست که در باره‌ی آن بحث میکنند. "نیستی" یا "عدم" چه معنائی دارند؟ فیزیکدان‌ها از "هیچ" تعریفی مانند کمیّت فیزیکیِ "چیز" دارند. "هیچِ"فیزیکی عینی، قابلِ اثبات و استدلالِ علمی (کوانتوم فیزیکی) است.
ما با سه مارکس گوناگون روبرو هستیم، با سه مارکس که در عین حال یک نفرند- که علی رغم آن سه گانگی، یگانه است- یگانگی شخصیتی بزرگ که در عرصه های مختلف، بیانی متفاوت دارد و معهذا همیشه همان است که هست. البته شیوه نگارش «سرمایه » پیچیده است و سخت فهم ولی آیا فهم موضوع مورد بحث آن آسان است؟ شیوه نگارش فقط معرف شخص نیست، معرف موضوع نگارش هم هست، شیوه باید خود را با مضوع مورد بحث نیز هماهنگ سازد. در عرصه بزرگ علم راه هموار وجود ندارد.
این تصور که شوراهای کارگری، رأساً بی‌واسطه‌ی اتحادیه‌های صنعتی، بدون وجود یک حزب سیاسی رادیکال، و یک نظام دموکراتیک، مستقیماً اداره امور اقتصاد و اجتماع را برعهده گیرند و به سوسیالیسم گذار کنند، توهمی است که متأسفانه کماکان از سوی اقلیتی از روشنفکران چپ، نه فقط در کشور ما، بلکه در دنیای غرب نیز، بی آن که درسی از تاریخ بگیرند، ادامه دارد. این ظاهرِ رادیکال متأسفانه نتیجه‌ای ارتجاعی دارد، چرا که با طرح شعارهای غیرعملی مبارزه‌ی ضد سرمایه‌داری را دچار سردرگمی می‌سازد، و پیش‌روی‌های عملی طرفداران سوسیالیسم را مشکل می‌کند. هر نیت و شعار مترقی لزوماً نتایجِ مترقی به دنبال ندارد، و میتواند به عقب‌گردِ تاریخی منتهی شود. این را اگر هم هیچ جریان چپ...
سیاه چاله ها پدیده های بسیار عجیبی هستند، اما از دیدگاه نظری می توان آنها را بسیار ساده و تنها با دو پارامتر توصیف کرد. به همین دلیل گفته می شود که سیاه چاله ها مو ندارند. منظور فیزیک دان آمریکایی جان ا. ویلر از این توصیف کنایه آمیز این بود که هر چند سیاه چاله ها پدیده های کلان مقیاس (ماکروسکوپی) با شعاعی تا چندین میلیارد کیلومتر هستند، به غیر از یک جرم و یک سرعت چرخش مشخصه ی دیگری ندارند.
مبارزه ی بسیاری از روشنفکران وهنرمندان مستقل سکولار و لائیک و اهل دانش وفن و سیاست و زنان رزمنده، علیه برنامه ریزی های فرهنگی و ایدئولوژیکی حکومت که در ماهیت خود پوسیده و ضد فرهنگی است، همچنان ادامه دارد. بی تردید این نبرد، نیرومند تر و سازمان یافته تر و اندیشه ورزانه تر و کاراتر از گذشته ادامه خواهد یافت و در زمانی نه چندان دور بساط این واپسگرایی وخرافه پروری ضد فرهنگی و ضدعلمی را بر خواهد چید و به هژمونی فرهنگی (ضد فرهنگی) جمهوری اسلامی پایان خواهد بخشید.
توجه خوانندگان گرامی را به کتاب «جهانی شدن جدید سرمایه داری و جهان سوم»، ترجمه و پژوهشی از محمد تقی برومند که در سال 1376 با نام مستعار وحید کیوان چاپ شده است، جلب می کنیم: «روشن است که جهانی شدن در 40 سال اخیر با تشدید مبادلات و ارتباطات در ابعاد مختلف و نیز بنابر اهمیت عمومی وسایل تخریب به مرحله تازه ای رسیده است. آیا باید از این نظریه چنین نتیجه گرفت که برنامه های تمامی جوامع، بنابر وابستگی متقابل باید بر پایه یک معیار از عقلانیت حاکم بر توسعه جهانی سرمایه داری، تبعیت کنند؟ این عقیده که امروز رواج یافته است، نه تنها به شدت نادرست، بلکه به غایت خطرناک است».
ما کوشیده ایم تا گاه شمار مبارزات کارگران ایران را از خلال یک دوره بندی 12 گانه از صدر انقلاب مشروطه تا به امروز بازسازی کنیم. این باز سازی تماما به کمک اسناد و پژوهش‌هایی صورت گرفته که در زمره‌ی منابع دست اول برای فهم تکوین طبقه‌ی کارگر ایران است. بی‌شک در دل این بازسازی گاه‌شمارانه منبعث از منابعی که ذکر شده است، تحلیل‌هایی به چشم می‌خورد که متأثر از اینکه با چه رویکردی به کلیت موضوع می‌نگریم می‌توان با همه یا بخشی از آنها مخالف یا موافق بود، اما این نکته تغییری در صحت داده‌ها نمی‌دهد
کادر درمان در بدترین شرایط ، جان خود و خانواده شان را در جهت حفظ جان مردم به خطر انداخته و در کنار مردم برای حفظ سلامت آنها ما نده اند. چه اندیشه ایی میتواند، چنین فداکاری و اوج انسانیت را به نمایش بگذارد .در حالی که جامعه درمان به خصوص پرستاران با مشکلات عدیده ای دست و پنجه نرم میکنند. درجهان پساکرونا، ما با تحولات عظیمی روبرو خواهیم بود ،کرونا قلب نظم موجود و فرماسیون مسلط مناسبات سرمایه داری را نشانه رفته است و رهبران این مناسبات،چون مردم سر درگم و بلاتکلیف درخانه ها مانده ا ند . اما واضح است که جهان دیگری در راه است. این آهنگ زندگی پرستاران، مرا بر آن داشت ، تا از چگونگی پیدایش این گروه از زحمتکشان ،که برای انسان ها شادی و سلامتی می آف...
آیا چیز ی به نام پروژه ی چینی وجود دارد؟ سرشت اجتماعی آن چیست؟ (سرمایه داری، سوسیالیستی، مرحله ای در راه سوسیالیسم؟). چگونه با اقتصاد جهانی و اقتصاد منطقه پیوند می یابد؟ سمیر امین می کوشد در این مقاله پاسخی برای این پرسش ها بیابد؛ پاسخ هایی متفاوت از بحث های رایج در محافل ایرانی که بیشتر خصلت جدلی و شعارگونه دارند تا نقادانه و متکی بر پژوهش؛ پاسخ هایی که نه چین ستیزانه و نه چین ستایانه بلکه نقادانه اند.
کارگران و زحمتکشان ایران تنها با مبارزه ای متحد و سراسری امکان دفاع از منافع خود و دستیابی به خواسته های شان را دارند. پیش زمینه آن گسترش آگاهی های طبقاتی، سیاسی و صنفی در میان کارگران و زحمتکشان ایران است. چاره رنجبران، وحدت و آگاهی و تشکیلات است!
اول ماه مه و روز معلم، یادآور این است که کارگران، معلمان و دیگر حقوق‌بگیران باید در جهان و ایران متحدتر شوند و برای سازمان‌دهی خودشان بیشتر از گذشته تلاش نمایند. چراکه سیستم مبتنی بر سود و سرمایه با ثروت‌اندوزی برای یک درصدی‌ها و استثمار اکثریت کارگران و حقوق‌بگیران برای سود بیشتر، نشان داده که حتی در شرایط بحران‌های بهداشتی همچون کرونا نیز قادر به مراقبت از شهروندانش نیست.
ناتوانی مناسبات سرمایه داری در ارائه خدمات و تامین زندگی شایسته و برابر برای تمامی شهروندان، نشان از کهنه بودن آن دارد. نظامی که در آن حتی برای برخوردار شدن از خدمات درمانی، بهداشتی و تحصیلی مورد نیاز، مستلزم به داشتن امکانات مالی می باشد. این یعنی گندیدگی و کثافت نظام سرمایه داری، نظامی پر از نابرابری های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی. کارگران و زحمتکشان؛ برای برخوردار شدن از نعمات مادی که ما خود تولید کننده آن هستیم، و برای داشتن زندگی شایسته بدور از فقر و فلاکت، بدور از تبعیض و نابرابری ها، باید متشکل شویم و در کنار هم برای داشتن یک زندگی انسانی تلاش کنیم.
حکومت ولایت فقیه که راه حلی برای بحران های سیاسی و اجتماعی ندارد، با اسیر کردن زحمتکشان ایران در زندان مشکلات اقتصادی و اجتماعی، می کوشد مردم ایران را چنان ضعیف و بی رمق سازد که توان اعتراض و مبارزه نداشته باشند. ولی با این حال، مبارزات زحمتکشان ایران کماکان شعله ور است. در اینجا توجه شما را به نمونه هایی از این مبارزات جلب می کنیم.
حزب کارگر در مسیر طولانی حیات بیش از یک قرن، فرازوفرود‌های بسیاری را در قدرت و در اپوزیسیون از سر گذراند. در غیاب جریانات چپ سوسیالیستی که در مقاطع مختلف به وجود آمدند و عمدتاً به خاطر فرهنگ سیاسیِ غالب در بریتانیا، پا نگرفتند، حزب کارگر به‌عنوان حزبی با پایگاهِ کارگری و مردمی، حاملِ اصلی سیاست‌های سوسیالیستی، البته از نوعِ انگلیسی‌اش، شد. این حزب به‌رغم دستاوردهای مهمی که در مقاطعی از نظر ایجاد سیستم رفاهی و پی‌گیری سیاست‌های ترقی‌خواهانه داشت، هم به‌دلیل عدم قاطعیت و نداشتن یک دیدگاهِ راهبردیِ منسجم، و هم به‌خاطر رویارویی با قدرت فزاینده‌ی سرمایه در عرصه‌ی ملی و جهانی، و دیگر واقعیت‌های ساختاری، دچار شکست‌های پی‌درپی شد.
پِری اندرسون می‌گوید در حالی که دهه‌های پنجاه و شصت شاهد فورانی از مکاتبِ مهمِ مارکسیستی در نقاط مختلف اروپا بود – آلتوسر در فرانسه، آدورنو در آلمان، و دِلا وُلپه در ایتالیا – در بریتانیا چنین نبود. دلایل این امر را در «فرهنگِ انگلیسی» می‌بیند که جامعه‌ی بورژوایی‌اش هرگز با یک چالشِ جدیِ درونی مواجه نشد، و همین فرهنگ همیشه مانعی جدی و مخرب برای سیاست‌های انقلابی بوده است. همین فرهنگ بوده که به‌راحتی از متفکرین مهاجرِ محافظه‌کار و «ضد انقلابی» در عرصه‌های مختلف تأثیر گرفته – ویتگنشتاین در فلسفه، برلین و پوپِر در نظریه‌ی اجتماعی و سیاسی، و … – در حالی که شخصیتی چون آیزاک دویچر در تمام طول عمرش با ناسزا و بی‌اعتناییِ آکادمی بریتانیایی مواجه ...
با اندوه فراوان، به اطلاع رفقا، دوستان و علاقمندان می رسانیم که سایت نگرش یکی از یاران فعال خود را از دست داد. خانم اختر عسگری، که در میان دوستان و نزدیکان اش به «اختر خانم» مشهور بود، روز 13 آوریل 2020 پس از یک بیماری سخت چشم از جهان فروبست.
توضیح مترجم: نظریه ای که همکاری، همسویی، پشتیبانی و همدلی با اسلام سیاسی را ترویج کند با روح نظریه های مارکسیستی بیگانه است. سیاست و تحلیل نیروهای چپ، از نظر من می بایست مبارزه پیگیر با اسلام گرایی و زدودن هاله توهم از گرداگرد این نیروهای ارتجاعی باشد. چنین سیاستی به اسلام گرایان اجازه نخواهد داد که زیر پوشش شعارهای دروغین «ضدامپریالیستی»، آنگونه که هنگام اشغال سفارت آمریکا در ایران عمل کردند، خود را پنهان کرده و هدف های خویش را دنبال کنند. چنین سیاستی به اسلام گرایان اجازه نخواهد داد که کنشگران چپ را به سپر دفاعی خود در نزاع شان با این یا آن قدرت جهانی یا منطقه ای بدل کنند. و چنین سیاستی صف مزدوران رنگارنگ اسلام گرایان را در داخل و خارج ا...
همه پدیده های یادشده نشان می دهند که نظام جمهوری اسلامی از منظر مناسبات داخلی و خارجی در بحرانی ترین وضعیت ممکن قرار دارد واز ادامه اداره کشور ناتوان تر از همیشه است و براختلافات در درون حاکمیت هم هرروز افزوده می شود. توده های ده ها میلیونی قشرهای متوسط و پایین جامعه این نظام استبدادی را نمی خواهند و برای تغییر آن پا به میدان نبرد گذاشته اند و هرروز بیشتر از گذشته به رویارویی با آن برای انجام دگرگونی های اساسی روی می آورند، زیرا بسیاری از آنان دیگر چیزی برای از دست دادن ندارند. زنگ ها برای روفتن نظام جمهوری اسلامی و حکومت ولایت فقیه به صدا درآمده است و بانگ بلند ناقوس دگرگونی به گوش می رسد. برای دستیابی مردم ایران به آزادی و کار ونان و مس...
